Testy diagnostyczne – w tym testy serologiczne

Test ureazowy jest szybką i prostą metodą wykrywania obecności bakterii Helicobacter pylori w błonie śluzowej żołądka. Helicobacter pylori jest to bakteria, którą zarażonych jest szacunkowo 30 proc. ludzi w krajach rozwiniętych i 70 proc. w krajach rozwijających się. Ocenia się, że najczęściej do zakażenia dochodzi drogą pokarmową jeszcze przed ukończeniem 10 roku życia.

Zainfekowanie tą bakterią zwiększa ryzyko pojawienia się u danej osoby zapalenia żołądka typu B i wrzodów żołądka czy dwunastnicy. Nie można też zapominać, że zapalenie żołądka typu B to z kolei większe ryzyko pojawienia się dużo groźniejszej choroby: nowotworu żołądka. Sama obecność bakterii nie oznacza jednak zachorowania na którąkolwiek z tych chorób. W większości przypadków mimo zainfekowania, nie pojawiają się żadne niepokojące objawy i nie rozwija się żadna choroba.

Test ureazowy składa się z bibułki nasączonej roztworem mocznika lub płytki z odczynnikiem. Pod wpływem bakterii mocznik rozkłada się do amoniaku. Podnosi to poziom pH w roztworze, więc bibuła lub płytka zmienia kolor. Im bardziej purpurowy kolor, tym bardziej nasilona infekcja i więcej bakterii.

Test przeprowadza się w czasie trwania gastroskopii, po pobraniu niewielkiego wycinka błony śluzowej żołądka do tego badania. Pobranie próbki nie jest bolesne, powoduje uczucie lekkiego naciągania.

Szybki test ureazowy pozwala na odczytanie wyniku już po piętnastu minutach. Czułość takiego testu wynosi ponad 80 proc.

Test Food Detective™ nowe narzędzie diagnostyczne pomocne w diagnostyce alergii i nietolerancji pokarmowej.

Czym jest nietolerancja pokarmowa?
Od dawna wiadomo, że spożywanie niektórych pokarmów może mieć znaczący wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne. Ma to jeszcze większe znaczenie w dzisiejszym życiu, w którym spożywamy ogromną ilość przetwarzanych produktów żywnościowych. Ostatnie badania autorstwa Atkinsona i współpracowników pokazały, że istnieje ścisły związek między przeciwciałami swoistymi wobec konkretnych pokarmów – IgG (wytwarzanymi przez układ odpornościowy organizmu), a objawami nietolerancji pokarmów. Nietolerancji pokarmowej towarzyszy szereg nieprzyjemnych objawów i wiele przewlekłych zaburzeń. W przeciwieństwie do alergii pokarmowych, mało prawdopodobne, żeby nietolerancja pokarmowa stanowiła bezpośrednie zagrożenie życia.

Alergia Pokarmowa to nie to samo co Nietolerancja Pokarmowa.
Obydwa terminy (alergia i nietolerancja) zazwyczaj są mylone. Przy standardowej alergii pokarmowej (jak alergia na orzeszki ziemne albo na skorupiaki) po spożyciu określonego pokarmu występuje zazwyczaj ostra i natychmiastowa reakcja układu immunologicznego.
Objawy alergii pokarmowej to kichanie, wysypka, podrażnienie skóry, katar, opuchlizna, zmęczenie, biegunka, wymioty. Objawy występują zazwyczaj w przeciągu kilku minut od spożycia czy wejścia w kontakt z alergenem, choć mogą pojawić się do dwóch godzin. Alergia pokarmowa występuje dość rzadko, bo zostaje stwierdzona tylko u ok. 2.5% populacji. Do najczęstszych alergenów należą orzeszki ziemne, orzechy brazylijskie, migdały, jaja, mleko, ryby i skorupiaki.
Organizm alergika, mający kontakt z substancją uczulającą, wytwarza określone przeciwciała (IgE), które mają zwalczyć alergeny zawarte w pokarmie. Jeśli dana osoba spożyje alergizujące pożywienie, wywoła to odpowiedź układu immunologicznego, której efektem jest wydzielanie głównie histaminy i innych substancji. Alergiczne reakcje na pokarm, ze względu na dotkliwość, mogą być zróżnicowane, a niektóre mogą okazać się śmiertelne.
Objawy nietolerancji pokarmowej dotykają aż 45% społeczeństwa. Często pojawiają się one dopiero po pewnym czasie od spożycia danego pokarmu, w związku z czym stwierdzenie, który to pokarm lub pokarmy są odpowiedzialne za występujące objawy, może być trudne. Oto okazuje się, że na przykład, mleko czy chleb spożyte jednego dnia, dobrze strawione, bez objawów niestrawności, mogą powodować ból stawów trzy dni później! Niektóre przypadki nietolerancji pokarmowej mogą być spowodowane niedoborem enzymu lub nadwrażliwością chemiczną, podczas gdy w innych przypadkach może być reakcja systemu immunologicznego. W wielu przypadkach nietolerancji pokarmowej towarzyszy nieprawidłowa działalność odpornościowa na konkretny pokarm lub pokarmy. Chociaż przyczyny nietolerancji pokarmowej nie są do końca poznane, w tej patologii następujące czynniki mogą odgrywać rolę: niedostateczne trawienie, stres, niedobory – np. brak witaminy D, dysbioza, kandydoza, pasożyty, zakażenia jelit, źle zrównoważona dieta, spożywanie alkoholu i wpływ leków oraz chemicznych dodatków do żywności.
Jednym ze sposobów reakcji organizmu na substancje szkodliwe jest wytwarzanie przeciwciał. W normalnych warunkach te przeciwciała łączą się z białkami zawartymi w pokarmach, tworząc kompleksy, które są następnie eliminowane przez układ odpornościowy. Jednakże, jeżeli układ odpornościowy zostanie przeładowany lub przeciążony, wtedy takie kompleksy mogą gromadzić się w takich miejscach, jak stawy lub przewód pokarmowy, wywołując objawy nietolerancji pokarmowej.

Przykłady objawów nietolerancji pokarmowej:
– oddechowe – niektóre postacie nieżytu nosa, zapalenia zatok
– mięśniowo-szkieletowe – zapalenie stawów, bóle stawów, bóle mięśni i osłabienie
– ze strony przewodu pokarmowego – wymioty, wzdęcia, skurcze, zatrzymanie wody, zaparcia, biegunka, kolka, uczucie pełności, trudności z utrzymaniem masy ciała (nadwaga lub niedowaga), niektóre postacie zespołu złego wchłaniania
– ze strony ośrodkowego układu nerwowego – migrena, ból głowy, zaburzenia koncentracji, zmiany nastroju i zachowania, depresja, lęk, zmęczenie i nadmierne pobudzenie
– dermatologiczne – pokrzywka, atopowe zapalenie skóry, wyprysk, swędzenie skóry i inne wysypki

Objawy nietolerancji mogą pojawić się do trzech dni po spożyciu szkodliwego lub nietolerowanego pokarmu i mogą utrzymywać się tygodniami. W związku z tym wskazanie konkretnego pokarmu lub pokarmów powodujących objawy może być bardzo trudne. Przy badaniu nietolerancji pokarmowej, pomocne może być oznaczenie stężenia przeciwciał przeciwko pokarmom w próbce krwi.
Dieta nie zawierająca pokarmów stwarzających problemy często wystarczy, aby zapobiec objawom. Identyfikacja tych pokarmów jest rzeczą trudną,

Pierwszy etap w tym procesie stanowi wykonanie testu Food Detective™.
Samo podwyższone stężenie przeciwciał przeciwko pokarmom nie stanowi problemu, natomiast może pomóc w identyfikacji pokarmów najbardziej podejrzanych o powodowanie nietolerancji pokarmowej. Jeżeli test wybranych 53 produktów żywnościowych wykaże podwyższone stężenie przeciwciał IgG (izotypy1-4) przeciwko choćby jednemu z nich (zazwyczaj jest ich kilka lub kilkanaście), powinien on natychmiast zostać wyeliminowany z diety na co najmniej 3 miesiące. Jeżeli objawy ustąpią, wyeliminowane pokarmy można ponownie wprowadzać pojedynczo i monitorować efekty ich wprowadzania.

Jakie produkty zbada test?
– Zboża: kukurydza, pszenica durum, gluten, ryż, pszenica, żyto, owies.
– Orzechy i strączkowe: migdały, orzechy brazylijskie, orzechy cashew, ziarno kakaowca, orzechy włoskie, orzeszki ziemne, groch, soczewica, fasola, soja.
– Mięsa: wołowina, kurczak, baranina, wieprzowina.
– Ryby i owoce morza: mięso ryb słodkowodnych (łosoś, pstrąg), skorupiaki (krewetka, krab, homar, małż jadalny), tuńczyk, białe mięso ryb (łupacz, dorsz, flądra).
– Warzywa: brokuły, kapusta, marchewka, seler, ogórek, ziemniak, por, papryka (czerwona, zielona, żółta).
– Owoce: jabłko, czarna porzeczka, grejpfrut, melon (cantalupa i arbuz), oliwki, pomarańcze i cytryny, truskawki, pomidory.
– Inne: jajko (całe), mleko krowie, czosnek, imbir, grzyby, herbata, drożdże.

Lista wszystkich alergenów w każdym z testów nietolerancji pokarmowych – kliknij Lista alergenów

Jeśli macie Państwo dodatkowe pytania proponujemy zapytać bezpośrednio mgr Janiuka.
Krzysztof Janiuk
Tel. 501826482
Email: kjaniuk@gmail.com

Test oddechowy jest najlepszym badaniem diagnostycznym stosowanym w celu wykrycia obecności bakterii Helicobacter  Pylori w żołądku. Cechuje się blisko 100% czułością i swoistością. Badanie wykrywa antygen, a nie przeciwciała dlatego też w przeciwieństwie to najczęściej stosowanych testów „z krwi” znakomicie nadaje się do oceny skuteczności zastosowanej antybiotykoterapii. W sytuacjach klinicznych w których potrzebujemy upewnić się co do skuteczności zastosowanego leczenia (eradykacji) jest badaniem, które z powodzeniem może zastąpić nieprzyjemną gastroskopię.

Badanie jako nieinwazyjne, z użyciem stabilnego-niepromieniotwórczego izotopu węgla 13C jest w pełni bezpiecznym dla badanego testem diagnostycznym i dlatego też używane jest bez ograniczeń szczególnie u kobiet ciężarnych, karmiących a także prowadzone u osób poniżej 18 roku życia.

Dostępne są następujące testy serologiczne do wykrywania autoprzeciwciał związanych z celiakią:

Testy serologiczne – Przeciwciała przeciw transglutaminazie tkankowej

(anty-tTG) w klasie IgA: Transglutaminaza tkankowa jest enzymem odpowiedzialnym za powstawanie wiązań sieciujących między łańcuchami określonych białek. Okazało się, że jest antygenem, przeciwko któremu organizm wytwarza przeciwciała anty-endomyzjalne (anty-EmA). Gliadyna obecna w ziarnach zbóż powoduje produkcję przeciwciał anty-tTG. Do badania potrzebna jest próbka krwi (mimo, że nazwa”transglutaminaza tkankowa” mogłaby sugerować, że bada się tkanki). Oznaczanie anty-tTG mimo, iż wysoce czule i swoiste może dawać wyniki ujemne u dzieci poniżej 3 roku życia.

Testy serologiczne – Przeciwciała przeciwgliadynowe (AGA)

w klasie IgG i IgA: Gliadyna jest frakcją glutenu obecną w pszenicy (podobne białka zawiera żyto, jęczmień i owies). AGA są przeciwciałami przeciw gliadynie. Są wytwarzane przez osoby wrażliwe, które spożywają gluten przez jakiś czas. Aktualnie oznaczanie przeciwciał AGA nie jest już zalecane ze względu na niską swoistość i czułość testu.

Oznaczenie immunoglobulin A (IgA): stosuje się przy podejrzeniu niedoboru tej klasy immunoglobulin w celu potwierdzenia konieczności oznaczania przeciwciał w klasie G (anty-tTG IgG).

Testy serologiczne – Przeciwciała przeciw-deamidowanemu peptydowi gliadyny (anty-DGP) w klasie A (IgA)

Oznaczenie przeciwciał anty-DGP zostało wprowadzone niedawno. Wynik badania może być dodatni u osób dorosłych z celiakią z ujemnym wynikiem testu anty-tTG oraz u dzieci poniżej 3-go roku życia.

Testy serologiczne – Przeciwciała przeciwendomyzjalne (anty-EmA)

w klasie IgA: Endomyzjum jest cienką warstwą tkanki łącznej, która rozdziela poszczególne włókna mięśniowe. Przeciwciała anty-EmA powstają w odpowiedzi na niszczenie błony śluzowej jelita. Występują u prawie 100% pacjentów z aktywną postacią celiakii i u 70% pacjentów z opryszczkowym zapaleniem skóry (chorobą Duhringa, inną enteropatią glutenozależną, która objawia się swędzącą i piekącą, pęcherzykową wysypką na skórze). Przeciwciała anty-tTG i anty-EmA związane są z tym samym uszkodzeniem tkanek.

Testy serologiczne – Przeciwciała przeciwretikulinowe (ARA)

w klasie IgA: Test ten obecnie nie jest zlecany tak często, jak dawniej, ponieważ w porównaniu z wyżej opisanymi jest mniej czuły. ARA są obecne u około 60% pacjentów z celiakią i u około 25% pacjentów z opryszczkowym zapaleniem skóry. ARA zleca się czasem razem z innymi przeciwciałami w diagnostyce celiakii.

Testy serologiczne – Przeciwciała przeciw-F-aktynie

w klasie IgA: Badanie to może wykazywać nasilone uszkodzenie błony śluzowej jelita.