Dietetyk Lublin
Informacje
Dietetyk Lublin i zdrowy styl życia
Często nie zdajemy sobie sprawy jak bardzo nasze zdrowie zależy od nas samych, ale tylko nasza świadomość i właściwe wybory pozwolą utrzymać dobrą kondycję i zdrowie.
Według Marca Lalonde: „Procentowy udział stylu życia we wpływie na zdrowie wynosi ok. 50%, środowiska ok. 20 %, biologii człowieka ok. 20% a organizacji opieki zdrowotnej ok. 10%”
Aktualnie największym problemem zdrowotnym ludzi są choroby cywilizacyjne, do których powstania i rozprzestrzeniania się przyczynił się postęp cywilizacji. Do tej grupy chorób zalicza się nadwagę i otyłość, cukrzycę typu 2, choroby układu krążenia, niektóre nowotwory i inne.
Zalecenia dotyczące właściwego stylu życia odnoszą się do zachowania równowagi pomiędzy dietą, wysiłkiem fizycznym i stanem psychicznym.
„ZŁOTE ZASADY” ZDROWEGO STYLU ŻYCIA / dietetyk Lublin
1. Utrzymuj prawidłową masę ciała (BMI 18,5-24,9, obwód talii u kobiet do 71 cm a u mężczyzn do 86 cm*).
2. Utrzymuj zdrową i zbilansowaną dietę przez całe życie (a nie na czas krótkotrwałej diety!).
3. Pij wodę! Unikaj słodzonych napojów i soków owocowych. Odkryj prawdziwy smak herbaty i kawy nie używając cukru.
4. Jedz regularnie 4-5 posiłków dziennie. Do każdego posiłku spożywaj warzywa i 1-2 razy dziennie owoce. Pamiętaj jednak , że owoce zawierają dużą ilość cukru, dlatego nie spożywaj ich wieczorem.
5. Jedz przede wszystkim produkty roślinne.
6. Jedz mięso, ale jako dodatek do warzyw. Wybieraj mięso z mniejszą zawartością tłuszczu np. ryby, drób.
7. Unikaj wędlin (dużo zdrowsza jest samodzielnie upieczona porcja mięsa, którą można kroić na plastry).
8. Jedz węglowodany. Nie poddawaj się modom dietetycznym i bądź asertywny! Węglowodany powinny stanowić 50-75% codziennej diety u dorosłych ludzi. Jednak wybieraj węglowodany o niskim indeksie glikemicznym** ( np. ciemne makarony, ryż, pieczywo razowe) unikaj węglowodanów o wysokim indeksie glikemicznym ( słodycze, słodkie napoje).
9. Regularny wysiłek fizyczny np. codzienny 45-60 minutowy spacer szybkim tempem poprawia kondycję fizyczną, psychiczną (wzrost endorfin), zmniejsza insulinooporność i poprawia odporność całego organizmu.
10. Nie pal.
11. Unikaj alkoholu.
12. Dbaj o emocje i zdrowie psychiczne (medytuj , uprawiaj sport, spotykaj się z ludźmi o pozytywnym nastawieniu , słuchaj muzyki, pracuj efektywnie, ale nie ponad swoje siły i kosztem wolnego czasu).
* ryzyko zaburzeń metabolicznych wzrasta przy obwodzie talii u kobiet powyżej 71 cm a u mężczyzn powyżej 86 cm. Natomiast otyłość brzuszną rozpoznajemy u kobiet przy obwodzie talii 80 cm, a u mężczyzn 94 cm zgodnie z wytycznymi International Diabetes Federation (IDF ).
** indeks glikemiczny określa procentowo szybkość zwiększenia stężenia glukozy we krwi po spożyciu produktów w porównaniu ze zwiększeniem, jakie następuje po spożyciu tej samej ilości węglowodanów w postaci czystej glukozy. Mniejszy IG świadczy o mniejszym wzroście poposiłkowej glikemii. Tak więc indeks glikemiczny klasyfikuje produkty żywnościowe na podstawie ich wpływu na stężenie glukozy we krwi i czasu pojawienia się zmian. Dochodzi do gwałtownego zwiększenia glikemii poposiłkowej, gwałtownego wydzielania insuliny, a następnie szybkiego zmniejszenia się stężenia glukozy we krwi, co skutkuje zwiększeniem wydzielania glukagonu i zwiększeniem łaknienia. Częste spożywanie produktów o wysokim indeksie glikemicznym sprzyja rozwojowi otyłości, insulinooporności i cukrzycy t.2.
Choroby układu krążenia (CHUK) a styl życia
Czynniki ryzyka i czynniki kardioprotekcyjne (ochronne) w chorobach układu krążenia (badanie INTER HEART, 2004)
CZYNNIKI RYZYKA / dietetyk Lublin
• Zaburzenia lipidowe
• Palenie tytoniu
• Nadciśnienie tętnicze
• Cukrzyca
• Otyłość brzuszna
• Czynniki psychospołeczne
CZYNNIKI KARDIOPROTEKCYJNE
• Zwiększenie spożycia warzyw i owoców
• Niewielkie spożycie alkoholu
• Aktywność ruchowa
Program przesiewowy w kierunku CHUK finansowany przez NFZ
Badania można wykonać bezpłatnie w Poradni Lekarza Rodzinnego .
Program przeznaczony jest dla kobiet i mężczyzn nieleczonych dotychczas na CHUK, które w danym roku kalendarzowym kończą 35, 40, 45, 50, 55 lat. Obejmuje on m.in. badanie lekarskie, pomiar ciśnienia tętniczego, BMI, badania cholesterolu i glukozy. Wyniki badań są następnie interpretowane przez lekarza a pacjent otrzymuje odpowiednie zalecenia i jeśli zajdzie potrzeba skierowanie na rozszerzoną diagnostykę.
Jak można zapobiec chorobom układu krążenia
W profilaktyce chorób układu krążenia ważne są regularne badania z pomiarem ciśnienia tętniczego, BMI, badaniem cholesterolu i glukozy ( odnośnik- patrz „cholesterol”, „glukoza”). Większość czynników ryzyka chorób układu krążenia ma charakter modyfikowalny. Wprowadzenie zmian w stylu życia ( odnośnik-patrz „złote zasady” stylu życia) może znacząco zmniejszyć nasilenie objawów chorobowych i opóźnić powstanie powikłań chorób układu krążenia. Niejednokrotnie bardzo trudno jest zmienić nawyki żywieniowe, dlatego warto w takiej sytuacji skorzystać z pomocy specjalistów np. lekarza pierwszego kontaktu, dietetyka, psychologa. W przypadku już rozpoznanych zaburzeń niezbędne jest wprowadzenie farmakoterapii, jednak nie zwalnia to pacjenta przed stosowaniem zmian w stylu życia ponieważ są niezbędne do prawidłowego leczenia.
Nowotwory a styl życia / dietetyk Lublin
Według WHO (Światowej Organizacji Zdrowa) można zapobiec ok 40 % zgonów z powodu nowotworów. Globalizacja i migracja ludności umożliwiła monitorowanie zachorowań na nowotwory różnych grup ludności różniących się stylem życia. Szacuje się, że ponad 80 % zachorowań na nowotwory złośliwe w krajach zachodnich można przypisać czynnikom środowiskowym.
Możliwe do zredukowania czynniki rozwoju nowotworów:
• Palenie tytoniu (rak płuc i wiele innych nowotworów)
• Alkohol (spożywanie alkoholu, niezależnie czy nieznaczne, średnie lub nadmierne ma związek ze podwyższonym ryzykiem powstania najczęstszych nowotworów takich jak rak piersi, odbytnicy, przełyku oraz regionów głowy i szyi)
• Złe nawyki żywieniowe (nowotwory przewodu pokarmowego i inne)
• Mała aktywność fizyczna (czynnik predykcyjny wielu nowotworów)
• Nadwaga i otyłość (szczególnie nowotwory przewodu pokarmowego i hormonozależne związane z aktywnością hormonalną tkanki tłuszczowej)
• Zakażenia wirusowe HBV (wirusowe zapalenie wątroby), HPV (zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego)- dzięki szczepieniom możemy zminimalizować ryzyko rozwoju tych nowotworów
• Promieniowanie UV (predysponuje do rozwoju czerniaka skóry)
• Środowiskowe i zawodowe czynniki rakotwórcze (chemiczne i fizyczne)
Cukrzyca t.2- choroba zależna od stylu życia / dietetyk Lublin
Cukrzyca jest to grupa chorób metabolicznych charakteryzująca się hiperglikemią i wynikającą z defektu wydzielania i/lub działania insuliny. Poważne powikłania cukrzycy rozwijają się wiele lat i dotyczą zaburzeń naczyniowych w postaci mikro i makroangiopatii. W efekcie doprowadzają do powikłań narządowych w postaci zawałów serca, udarów , ślepoty, niewydolności nerek i zaburzeń neurologicznych. W części sytuacji cukrzyca t. 2 przez wiele lat przebiega bezobjawowo dokonując spustoszenia w organizmie.
Przyczyny cukrzycy t.2
Cukrzyca t. 2 uwarunkowana jest genetycznie i wynika z zaburzenia produkcji i/lub wydzielania insuliny przez trzustkę. Drugim czynnikiem predysponującym do powstania cukrzycy jest nieprawidłowa dieta i otyłość, a więc czynniki podlegające modyfikacji. Do niedawna cukrzyca t. 2 występowała głównie u ludzi dorosłych, nazywana była cukrzycą wieku dorosłego lub cukrzycą starczą. W XXI wieku coraz częściej chorują ludzie młodzi a nawet nastolatki. Związane jest to z epidemią otyłości, która dotyka już dzieci.
Rozpoznanie cukrzycy
Opiera się na badaniu poziomu cukru we krwi.
Prawidłowy poziom cukru we krwi na czczo to 70-99 mg/dl
Stan przedcukrzycowy to poziom glukozy na czczo 100-125 mg/dl.
Przy rozpoznaniu stanu przedcukrzycowego konieczne jest wykonanie dodatkowych badań, które potwierdzą lub wykluczą cukrzycę. Jest to między innymi OGTT- doustny test tolerancji glukozy.
Cukrzycę rozpoznaje się przy poziomie glukozy we krwi na czczo ≥ 126 mg/dl
lub ≥ 200 mg/dl podczas badania przygodnego poziomu cukru we krwi ( niezależnie od posiłku).
OGTT- doustny test tolerancji glukozy
Badanie wykonuje się na czczo. Na badanie należy zarezerwować ok. 2 godzin. Po pierwszym pobraniu krwi pacjent wypija 75 g glukozy rozpuszczonej w wodzie a po 2 godzinach ponownie pobierana jest krew do badania. Wynik może potwierdzić lub wykluczyć cukrzycę lub stan przedcukrzycowy.
Profilaktyka cukrzycy
Badania naukowe dowodzą, że utrzymywanie prawidłowej masy ciała, zbilansowana dieta z niską zawartością cukrów prostych ( słodycze, słodkie napoje) oraz wysiłek fizyczny w znaczącym stopniu redukują ryzyko rozwoju cukrzycy t.2 i stanu przedcukrzycowego ( patrz „złote zasady „ zdrowego stylu życia).
Profilaktyczne badania poziomu cukru we krwi
Badanie poziomu cukru we krwi należy wykonywać raz na 3 lata u osób powyżej 45 roku życia. Ponadto niezależnie od wieku poziom glukozy należy oznaczać raz w roku u osób z następującymi czynnikami ryzyka:
• Nadwaga i otyłość (BMI ≥25, obwód talii u kobiet ≥ 80cm a u mężczyzn ≥ 94 cm)
• Cukrzyca występująca w rodzinie (rodzice, rodzeństwo)
• Mała aktywność fizyczna
• U których w poprzednim badaniu stwierdzono stan przedcukrzycowy
• U kobiet z przebytą cukrzycą ciążową
• U kobiet, które urodziły dziecko o masie ciała> 4 kg
• U osób z nadciśnieniem tętniczym
• U kobiet z zespołem policystycznych jajników
• U osób z chorobą układu sercowo-naczyniowego
• U osób z nieprawidłowym cholesterolem (HDL < 40 mg/dl i/lub triglicerydy > 150 mg/dl
Badanie cholesterolu / dietetyk Lublin
Cholesterol jest niezależnym czynnikiem ryzyka rozwoju chorób układu krążenia
Badanie cholesterolu powinno być wykonane u osób z co najmniej jednym czynnikiem ryzyka chorób układu sercowo- naczyniowego :
• Mężczyzni >40 roku życia
• Kobiety >50 roku życia
• Nadciśnienie tętnicze
• Palenie
• Nadwaga i otyłość
• Obciążający wywiad rodzinny w kierunku zaburzeń lipidowych
• Choroba układu krążenia
• Cukrzyca
• Przewlekła choroba nerek lub choroba nerek o podłożu autoimmunologicznym
Badanie cholesterolu powinno być wykonane co najmniej raz na 3-5 lat jeśli wynik badania był prawidłowy. U osób z rozpoznaną hipercholesterolemią badanie należy oznaczać raz w roku po osiągnięciu docelowego stężenia cholesterolu LDL-C.
<script>(function(i,s,o,g,r,a,m){i[‘GoogleAnalyticsObject’]=r;i[r]=i[r]||function(){(i[r].q=i[r].q||[]).push(arguments)},i[r].l=1*new Date();a=s.createElement(o),m=s.getElementsByTagName(o)[0];a.async=1;a.src=g;m.parentNode.insertBefore(a,m)})(window,document,’script’,’https://www.google-analytics.com/analytics.js’,’ga’);ga(‘create’, ‘UA-99755100-1’, ‘auto’);ga(‘send’, ‘pageview’);</script>
